IJsselstein, Sunday, 12 March 2006 18:24:49
De hagelwitte stranden van Bohol zijn een belangrijke trekpleister. Om het eiland liggen er verschillende, sommige nog geheel on-ontgonnen, en alleen bezocht door plaatselijke vissers en een avontuurlijke toerist. Het bekendste strand van Bohol is Alona Beach, aan het zuidoostelijke puntje van Panglao. Hier is een hele reeks kleinere en grotere resorts ontstaan. Om het eiland Panglao zijn nog meer stranden te vinden, maar wie de echte rust zoek, gaat naar het schiereiland Anda, in het oosten van Bohol. Hier kun je nog altijd over kilometers lange stranden wandelen, en alleen wat plaatselijke vissers ontmoeten.
Een bezoek aan Bohol is niet compleet zonder een bezoek aan het spookdiertje, of de tarsier, de mascotte van Bohol. Dit diertje is een van de kleinste half-apen ter wereld. Het is een schuw nachtdiertje, dat zich overdag het liefst diep in de begroeiing verstopt. 's Nachts trekt het erop uit om insecten te vangen. Het beschikt hiervoor over twee enorme ogen, en kan de kop 180 graden draaien. Het zijn verbazend goede springers, die vele meters kunnen overbruggen in een sprong van boom tot boom. Daarbij draaien ze zich feilloos om hun as, zodat ze zich weer netjes aan een tak kunnen vastklampen.
De beste plaats om de tarsier te bekijken is in Corella. Hier is een klein bezoekerscentrum ingericht, en worden een aantal diertjes in een ruim bemeten omheining gehouden waar bezoekers ze kunnen bekijken (maar niet aanraken).
De Bohol zee, ten zuiden van Bohol is de woonplaats van vele dolfijnen. We ze wil zien moet vroeg opstaan. De beste gelegenheid ze te zien is 's morgens vroeg, als deze elegante zeedieren hun ontbijt nuttigen. Dit is een fenomenaal gezicht, waarbij grote groepen dolfijnen een school vissen opjagen, en ze tenslotte dusdanig insluiten dat de vissen uit wanhoop uit het water omhoog springen, om recht in de opengesperde bek van de wachtende dolfijnen te landen.
In de maanden april en mei zijn er ook regelmatig walvissen te zien, die in deze tijd door de Bohol zee trekken. Om deze te kunnen zien is wat geluk nodig.
Duikers weten het al veel langer: de Filipijnen is een van de beste duikbestemmingen ter wereld, en Bohol heeft een aantal van de beste duikstekken van het land. Ook voor mensen die nog niet bekend zijn met perslucht-duiken zijn een aantal koraalriffen toegankelijk. Zo ligt op ongeveer honderd tot tweehonderd meter van Alona Beach een mooi koraalrif waar je met een snorkeluitrusting zo naar toe kunt zwemmen. Andere koraalriffen kunnen met duikboten vanaf de diverse resorts bezocht worden. Een aantal zeer mooie riffen liggen rond het eilandje Balicasag, ongeveer en half uurtje varen vanaf Alona Beach.
Zeer aan te raden zijn ook de riffen rond het eilandje Cabilao. Deze kunnen het makkelijkst bereikt worden vanaf een van de op dat eiland gelegen duikresorts.
Ten noorden van het eiland ligt een dubbel barrière rif dat echter alleen met boten via duikscholen op Mactan, bij Cebu, bezocht kan worden.
Er zijn een behoorlijk aantal duikscholen op Bohol. Hier kan men uitrustingen huren, en ook diverse PADI duikopleidingen volgen. De duikscholen organiseren dagtochten naar de mooiste stekken. Alle uitrustingstukken zijn te huur, dus je hoeft in principe niets mee te nemen. Als je van plan bent veel te duiken, is het aan te raden je eigen computer en automaat mee te nemen. Wil je veel snorkelen, neem dan je duikbril, snorkel, en flippers mee, omdat het los huren van deze zaken relatief duur is. Nitrox duiken zijn mogelijk en voor gehandicapte duikers is er een Handi-divers filiaal op Alona Beach.
Bohol heeft ruwweg drie soorten kusten: witte stranden, overhangende rotsen, en mangrove bossen. Deze mangroven, hoewel lang niet zo bekend als de koraalriffen, zijn ecologisch gezien minstens net zo belangrijk, omdat zij de kraamkamers van vele soorten vissen zijn. In het noordwesten van het eiland heeft men actief de mangrove bossen opnieuw aangeplant, en kan men een bezoek brengen aan deze bijzondere biotoop.
De Chocolate Hills zijn uniek. Nergens ter wereld kun je een dergelijk formatie van vrijwel gelijkvormige heuvels, die willekeurig in het landschap liggen. Volgens sommigen zijn het er maar liefst 1268. Ze hebben iets kunstmatigs, en als je ze voor het eerst ziet, vraag je je af welke oude beschaving dit tot stand gebracht heeft. Toch zijn ze natuurlijk, al zijn geologen er nog niet helemaal uit hoe ze zijn ontstaan.
De “Chocolade Heuvels” heten zo vanwege hun typische vorm en de bruine tint die ze aannemen aan het einde van de droge tijd. Met name 's morgens vroeg kan het uitzicht zeer bijzonder zijn, als de heuvels als ronde eilandjes boven de koele mist uitsteken. Rond hun ontstaan bestaan diverse legenden. Zou zou een Arogo, een jonge en beresterke reus, verliefd zijn geworden op een gewoon mensenmeisje, Aloya. Na het overlijden van Aloya huilde Aroga, en zijn tranen veranderden in heuvels. Een andere verhaal is dat twee reuzen elkaar hier bevochten, en stenen en zand naar elkaar gooiden. Tenslotte werden zij het vechten moe en werden vrienden. Zij vertrokken zonder op te ruimen, en lieten de Chocolate Hills achter.
De meeste georganiseerde dagtochten bevatten een stop op de Chocolate Hills. Wil je op eigen gelegenheid, dan kun je vanaf Tagbilaran een bus naar Carmen nemen. Zeg dan wel dat je bij het Chocolate Hills Complex wil uitstappen.
Elke zondagochtend vind er een mandenmarkt plaats in Antequera, op ongeveer 20 kilometer van Tagbilaran. Hier brengt de plaatselijke bevolking haar producten van huisnijverheid naartoe voor de verkoop. Manden en mandjes in tientallen vormen zijn hier te vinden. Hoewel de markt in feite bedoeld is voor handelaren, die de manden in grote hoeveelheden opkopen, is het heel goed mogelijk om hier goedkoop een paar leuke souvenirs te kopen. Na afloop van de markt is het zeker aan te raden de korte wandeling naar de Mag-Aso waterval te maken, niet ver van de marktplaats.
Bohol telt een reeks monumenten uit de Spaanse tijd. De belangrijkste hiervan zijn de kerken van Baclayon, Loboc, Dauis, en Loon; de uitkijktorens van Punta Cruz en Panglao, en een aantal huizen uit de 19de eeuw in Tagbilaran, Baclayon en Loay.
De kerk van Baclayon is de oudste van het eiland, en bezit een klein museum met wat historische voorwerpen. Zij staat prominent aan direct aan de kust en is gebouwd van koraalsteen, die naar verluidt met een mengsel van zand en eiwit op elkaar zijn gemetseld.
In het binnenland, idyllisch aan de rivier gelegen ligt de aan Sint Pieter gewijde kerk van Loboc, met een vrijstaande klokkentoren aan de rivier. Binnen zijn een reeks schitterende muur- en plafondschilderingen te bewonderen.
Andere kerken die een bezoek waard zijn, zijn die van Loon en Dauis. De achttiende eeuwse kerk van Loon licht aan de westkust van het eiland. Vanaf de kerk kan men via een lange trap naar de kust afdalen. De kerk van Dauis biedt een mengeling van architectonische stijlen en is van binnen voorzien van diverse muurschilderingen.
Een curieus driehoekige uitkijktoren is te bezoeken in Punta Cruz, Maribojoc, een van de zuidelijkste punten van Bohol. Hier vandaan heb je een prachtig uitzicht over de straat van Bohol, en kun je diverse andere eilanden zien liggen. Naast deze uitkijktoren zijn er nog vier van dergelijke torens in Bohol. De grootste staat bij het dorpje Panglao, andere zijn te vinden in Dauis, op het eilandje Pamilacan, en, ergens verstopt tussen de mangroven bij Loay. Ze zijn in de 18de eeuw gebouwd door de Spanjaarden om aankomende piraten (en mogelijk ook Hollandse invasietroepen) vroegtijdig te kunnen signaleren.
Zeker een bezoek waard is het uit 1844 stammende Clarin Ancestral Home in Loay. Hier kan men kennismaken met de 19de eeuwse levensstijl van een van de rijkere families van het eiland. Typerend voor de koloniale Filipijnse architectuur zijn de schuifpanelen met venster gemaakt van parelmoer, en de enorme teakhouten planken die dienen als vloer.
In Tagbilaran zelf is er een klein museum in het voormalige huis van President Carlos P. Garcia, en kan een bezoek gebracht worden het Casa Rocha-Suarez, een oud huis dat recentelijk als museum is ingericht.
Een cruise op Loboc Rivier op een drijvend restaurant is een erg leuke dagbesteding. De meeste van deze drijvende restaurants vertrekken tegenover de kerk van Loboc, die vlak aan de rivier ligt. Deze drijvende restaurants zijn gemaakt van twee banka's, houten boten, waarover een platform is gelegd. Hierop staan diverse tafels, en speelt een life orkestje. Er is een buffet, waar mijn gedurende de tocht een keur van Filipijnse gerechten kan nuttigen, terwijl ondertussen het landschap langs de rivier aan je voorbij trekt. De tocht eindigt bij een waterval, waar de boot rechtsomkeert maakt en terugkeert naar Loboc. De heenreis duurt zo'n twee uur, de terugreis, met de stroom mee, gaat een stuk sneller.
Het eiland Bohol word doorsneden door vele rivieren en riviertjes, die regelmatig met een sprankelende waterval hun weg naar de zee zoeken. Vele hiervan zijn moeilijk te benaderen. Bij Antequera kan men via een trap klimmen naar de Mag-Aso waterval. Aso staat in de plaatselijk taal voor rook, omdat de wolken van druppels rond deze waterval lijken op rook. Op sommige plaatsen verdwijnen riviertjes voor kilometers onder de grond, om daarna uit een grot weer tevoorschijn te komen.
Verspreid over het eiland zijn vele tientallen druipsteengrotten te vinden. De meesten hiervan zijn nauwelijks bekend en moeilijk toegankelijk, en zijn een verklaring voor het feit dat in het verleden opstandelingen zich zo gemakkelijk op het eiland konden handhaven. Een aantal grotten kunnen, zij alleen met gids, bezocht worden. Deze bevinden zich rondom Antequera. Op Panglao is Hinagdanan Cave makkelijk toegankelijk. In deze druipsteengrot bevind zich een klein meertje, waarin eventueel gezwommen kan worden.
In het heuvellandschap van Bohol zijn vele rijstterrassen te vinden. Met eindeloos geduld zijn hier vele dijkjes over het heuvellandschap gelegd, die zorgen dat het rijst toch de benodigde vochtige omgeving heeft. Vooral langs de weg tussen Bilar en Dimiao is het landschap schitterend. Een bezoek aan dit gebied kan goed worden gecombineerd met een bezoek aan de Chocolate Hills.
In de maand Mei komt het openbare leven op Bohol regelmatig tot stilstand voor een van de vele kleurrijke fiestas, maar ook in andere tijden van het jaar zijn er regelmatig fiesta's: jaarlijks terugkerende dorpsfeesten ter eer van de plaatselijke patroonheilige. Het belangrijkste fiesta, dat van de hoofdstad Tagbilaran, op 1 mei, leidt tot aanmerkelijke drukte, waarbij kleurrijk uitgedoste parades plaatsvinden. Rond deze tijd zijn alle voorzieningen volgeboekt door naar huis terugkerende Boholanos, die het feest niet willen missen.
Het Sandugo Festival, elk jaar in Juni, bestaat uit een groot aantal activiteiten. Het hoogtepunt is de grote parade, waarbij groepen van het hele eiland strijden om de eer de mooiste en kleurrijkste dansvoorstelling te geven. Omstreeks deze tijd vind ook de jaarlijkse Miss Sandugo verkiezing plaats, waarbij plaatselijke schoonheden om een felbegeerde kroon strijden.
Meer informatie in het Nederlands: Algemene Informatie | Feiten voor Bezoekers
Jeroen Hellingman